Op 25 april 2019 keurde de Kamer het wetsvoorstel voor een mantelzorgstatuut goed. Deze wet is een aanpassing van een al bestaande wet van 12 mei 2014 over het statuut voor mantelzorgers.

De wet van 2014 was nog te vaag en onvolledig en daarom moeilijk te vertalen naar de praktijk. De nieuwe wet beoogt hierop een antwoord te bieden.

De nieuwe wet zal van toepassing zijn vanaf 1 oktober 2019. Er is momenteel nog onduidelijkheid over de concrete uitvoering en voorwaarden. Een aantal zaken kunnen nog veranderen in uitvoeringsbesluiten. We houden je hier verder van op de hoogte.

Dit is wat we dusver weten:

• Niet enkel meerderjarigen of ontvoogde minderjarigen kunnen een erkenning krijgen, maar ook minderjarigen komen in aanmerking.
• De wet spreekt voorlopig niet langer over het aantal uren dat je als mantelzorger zorg verleent om in aanmerking te komen. Dit kan eventueel nog wijzigen naargelang de uitvoeringsbesluiten.
• Er zullen meerdere mantelzorgers per zorgvrager een erkenning kunnen krijgen. Het is nog niet duidelijk wat het maximum aantal erkende mantelzorgers per zorgvrager zullen zijn en wie welke rechten kan verkrijgen in een situatie van meerdere mantelzorgers.

• Je zal het statuut onder meer krijgen op voorwaarde van een vaststelling van de zorgzwaarte bij de zorgvrager.
• Andere voorwaarden zijn: een vertrouwensrelatie of nauwe affectieve of geografische relatie hebben met de zorgvrager, een bestendig en daadwerkelijk verblijf in België hebben en ingeschreven zijn in het bevolkings- of vreemdelingenregister.
• Je dient in samenspraak met de zorgvrager een verklaring op eer in bij je ziekenfonds.

Voorlopig is er sprake van 1 sociaal recht: een werknemer die erkend is als mantelzorger heeft recht op 1 voltijdse maand zorgverlof. Die maand mag je spreiden op de volgende manieren: 1/5^de , halftijds of voltijds. Voorlopig vallen de bedragen, voorwaarden en regels samen met die van het verlof voor medische bijstand. Dit verandert nog in de toekomst.

• Je zal als mantelzorger bovendien maar een beperkt aantal keren dit recht kunnen opnemen binnen je loopbaan.
• Dit sociaal recht kan je opnemen naast andere verlofstelsels zoals bijvoorbeeld loopbaanonderbreking.

Meer weten?

• Op het Vlaams Expertisepunt Mantelzorg vind je het laatste nieuws over dit statuut
• Lees het VRT Nieuwsbericht ‘Mantelzorgers die werken krijgen recht op verlof en een beter statuut’ (3/04/2019)
• Bekijk de huidige verlofmogelijkheden via het Vlaams Expertisepunt Mantelzorg