Hoe start je bijeenkomsten op voor mantelzorgers?

“We wilden iets betekenen voor de mantelzorger.” Jenny Verstraeten werkt al 9 jaar als maatschappelijk werker bij LDC De Wibier in Gent en start in september 2019 voor de derde keer met haar mantelzorgtraject in samenwerking met Coponcho. “Wat mij elke keer weer verbaasd is hoe snel iedereen op zijn gemak is. Mensen voelen zich blijkbaar snel begrepen via een mantelzorgbijeenkomst.“

Jenny: “De ideale situatie is wanneer de mantelzorger zich ondersteund voelt en zo de persoon voor wie hij of zij zorgt kan ondersteunen. Voor die win-winsituatie wil ik gaan.”

Waarom ben je een mantelzorgtraject opgestart?          

“We hebben het opgestart op vraag van zowel de zorgvrager als van de mantelzorger. Van onze bezoekers kregen we geregeld de vraag: “Mijn partner, buur, kind, of andere naaste zorgt voor mij en dat is best wel zwaar. Bestaat er iets voor die persoon?”

Tijdens zitdagen en opendeurdagen komen we dan de mantelzorgers zelf tegen die ook vragen of ze bij ons informatie kunnen krijgen over premies en of er ondersteuning bestaat op andere vlakken. Vandaar dat we deze weg zijn ingeslagen. We wilden iets betekenen voor de mantelzorger.”

Wat houdt een mantelzorgtraject concreet in?

“We houden regelmatig bijeenkomsten (eenmaal per maand). De deelnemers kiezen de onderwerpen. Zo blijft de info relevant. Er is een stukje informatief maar we praten ook veel met elkaar.

Zo begin ik altijd met een rondje “Hoe is het de laatste tijd geweest met jou?” Het voordeel van ons mantelzorgtraject is dat Iedereen op om het even welk moment kan instappen. Zo moeten mensen niet wachten tot een volledige sessie is afgelopen.

We hebben wel een vaste kern van mensen, maar iedereen is welkom.”

Wat maakt de bijeenkomsten zo aantrekkelijk voor mantelzorgers denk je?

“Wat mij elke keer weer verbaast, is hoe snel iedereen op zijn gemak is en hoe open de sfeer is. Hoe komt dat? Mensen voelen zich blijkbaar snel begrepen tijdens een mantelzorgbijeenkomst om hun verhaal te doen. Het is een moment dat mantelzorgers zichzelf kunnen zijn.

Ik heb de indruk dat het wel voor iedereen is omdat we met een gemengde groep zitten. Er bestaan veel mantelzorginitiatieven die bijvoorbeeld enkel over dementie of kanker gaan. Hier doet dat er niet toe. De zorgsituatie is bij iedereen anders. Ook de zorgrelatie maakt niet uit: we staan open voor zowel partner, kinderen, buren… Iedereen is welkom.

Daarnaast zijn er een aantal praktische voordelen bij ons. Het is dichtbij eigen huis: mensen moeten zich niet ver verplaatsen voor een infoavond. Een andere grote troef is dat we opvang kunnen voorzien voor de zorgvrager. Of we schakelen een vrijwilliger in die een uur of anderhalf uur bij mensen kunnen oppassen.

Ons LDC is voor de meesten bovendien al een vertrouwd omgeving. Ik denk dat het een voordeel is dat mensen reeds een gezicht kennen in het LDC.”

Moet je een prater zijn om naar een mantelzorgbijeenkomst te komen?

“Nee, je hoeft geen prater te zijn. Onze deelnemers waren van in het begin vrij spontaan, maar ik zie ook wel vrij snel welke figuren in de groep liever een aanzet geven om te praten en welke niet.

Ik speel daarop in: ik zal aan een prater al sneller een vraag stellen. Die mensen trekken de groep dan ook voor een stuk onbewust mee. Maar je moet zeker geen prater zijn om er voordeel uit te halen.”

Hoe heb je de groep zien evolueren?

“Wij zijn eigenlijk klein gestart, met een 4 à 5-tal mensen. We zitten nu aan 20. Vandaar dat we nu aan het bekijken zijn om een tweede groep op te starten in Oostakker en/of Dampoort.

We worden gewaar dat mensen die al 2 jaar komen, anderen beginnen meetrekken en enthousiast maken. Onze deelnemers geven zelf aan dat ze er iets aan hebben en dat is fijn natuurlijk. Je voelt dat zoiets groeit.”

Hoe verloopt de samenwerking met Coponcho?

“Ik vind het een absolute meerwaarde dat jullie de inhoud op zich nemen. Zo kan ik mij concentreren op het groepsgebeuren en de individuele begeleiding. Dat zorgt voor een goeie samenwerking.”

Heb je tips voor andere organisaties die een bijeenkomst of traject willen opstarten voor mantelzorgers?

• “Ik zorg ervoor dat ik een aanspreekpunt mantelzorg ben voor iedereen. Ik stel me ook op als vertrouwenspersoon. Als mensen hun hart willen luchten, ga ik dat gesprek niet uit de weg, integendeel.  Ik probeer altijd mensen individueel te benaderen en met hen een diepgaand gesprek te hebben over hun zorgsituatie. En ik zorg er dan voor dat er een warm onthaal is zodat die drempel om langs te komen vrij beperkt is.
• Ik bel de deelnemers bovendien 2 dagen op voorhand op om hen aan de bijeenkomst te herinneren.
• Tijdens de vormingen ben ik aanwezig, zodat mensen altijd een  vertrouwd gezicht zien.
• Ik doe ook een stuk aan nazorg. Ik bel achteraf eens en ik luister hoe het gelopen is voor die persoon. Of ik ga bijvoorbeeld eens mee met iemand naar een psycholoog zodat die eerste stap niet zo groot is.
• Naar collega’s toe, bijvoorbeeld tijdens een multidisciplinair overleg, zal ik altijd het mantelzorgtraject onder de aandacht brengen en hen ook motiveren om bezoekers bewust te maken van het feit dat ze mantelzorger zijn en dat er ondersteuning bestaat voor hen.
• We organiseren nu ook voor het eerst een afsluitmoment, een iets informelere bijeenkomst. Omdat we voelden dat hier vraag naar was.”

Vanwaar komt jouw motivatie om verschil te maken voor mantelzorgers?

“In onze maatschappij vind ik het belangrijk om terug spontaan dingen voor elkaar te doen. Als professionelen kunnen we niet alles opvangen. De mensen die de zorg opvangen, onze mantelzorgers, moeten de erkenning, de ruimte en de nodige informatie die ze nodig hebben, gemakkelijk kunnen vinden.

De ideale situatie is wanneer de mantelzorger zich ondersteund voelt en zo de persoon voor wie hij of zij zorgt kan ondersteunen. Voor die win-winsituatie wil ik gaan.”

Meer weten?

• Benieuwd naar een vorming? Lees het interview met deelnemer Willy. “Het is niet altijd gemakkelijk om iemand te vinden met wie je over mantelzorg kan praten. In deze groep kan ik babbelen met mensen met gelijkaardige ervaringen en vragen.”
• Wil je als mantelzorger of zorgvrager graag deelnemen? Ontdek een vorming of activiteit in je buurt
• Interesse om een vorming te boeken? Ontdek ons aanbod